YEREL YÖNETİM OKUL TRAFİK GÜVENLİĞİNE YÖNELİK BEKLENTİLER

YEREL YÖNETİM OKUL TRAFİK GÜVENLİĞİNE YÖNELİK BEKLENTİLER

Bilindiği üzere Türkiye de trafik sorunu her gün biraz daha artmakta, karmaşıklaşmakta, büyük maddi ve manevi kayıplara neden olmaktadır.

2024-2025eğitim-öğretim yılı başlamak üzeredir. Eğitim ve öğretim döneminin başlaması ile öğrencilerinin trafik ile karşılaşma düzeyi artmakta ve kaza riski yükselmektedir. Bu nedenle Türkiye Trafik Güvenliği Vakfı olarak genel olarak çocukların özel olarak okullarda trafik güvenliği konusu gündemimize gelmiştir.

Trafik kazası sonucunda ölen ya da yaralanan bireylerin önemli bir oranını 14 yaşın altındaki çocuklar oluşturmaktadır.  Çocuklar %15- %24 oranında yaya olarak, okula gidiş ve eve dönüş sırasında kazalarla karşılaşmaktadırlar. Çocukların geçirdikleri kazaların %65’i eve yakın bir bölgelerde, %9’u ise okulun yakın çevresinde meydana gelmektedir. Çocuklar yaya olarak yürürken veya oynarken, taşıtlar tarafından yetişkinlere göre daha fazla yaralanma ya da ölüm riski altındadır.  (Okul Yollarının Trafik Güvenliğinin Belirlenmesi:Ayşe Turabi)

Çocukların kendileri ile ilgili trafik güvenliğini sağlamaları beklenemez. Çünkü çocukların bilgi ve becerileri bu tedbirleri almak için yetersizdir. Ayrıca fiziki yapıları itibarıyla küçük oldukları için sürücünün çocuğu fark etmesi zor olmaktadır. Çocukların mesafe, hız, yol genişliği, trafiğin seyri, yeterli zaman gibi ölçüleri algılama becerileri eksiktir. Bu nedenle öğrencilerin trafik güvenliğine ilişkin her türlü tedbiri alma yetki, görev ve sorumluluğu ise şüphesiz başta kamu idareleri olmak üzere ilgili tüm kurumlar ve bireylere aittir. Trafik güvenliğine ilişkin sorumluluğu bulunan tüm kurum ve kuruluşların iş birliği içerisinde sistematik bir biçimde çalışmalarını zorunlu kılmaktadır.Karayolu trafiğinin daha güvenli hale gelebilmesi için trafik güvenliği konusunda yürütülen tüm hizmetlerin güvenli sistem yaklaşımı çerçevesinde, kurumsal sorumlulukların bilincinde, sürekli, düzenli, etkili ve uyum içerisinde sunulması esastır.Öğrencilerin trafik güvenliğinin sağlanması ve yaşanabilecek sorunları en aza indirmek büyük önem arz etmektedir.

Bu hizmet paylaşımında yerel yönetimlerin trafik ile ilgili hizmetleri sorumlu oldukları alanlarda mühendislik hizmetleri vermektir.Trafik hizmetlerinin amacı karayollarında, can ve mal güvenliği yönünden trafik düzenini sağlamak ve trafik güvenliğini ilgilendiren tüm konularda alınacak önlemleri belirlemektir. Yerel yönetimler bu amaca yönelik yasaların kendilerine verdiği görevleri yerine getirmelidir.

Güvenli bir karayolu sisteminin inşa edilmesi demek,insan hayatını korunduğu altyapı düzenlemelerinin hayata geçirilmesi demektir. Belediyelerin görevler bu kapsamda mühendislik hizmetleri yanında trafiğin sakinleştirilmesi, yürüyüş ve bisiklet yollarının fiziki ayırıcılar ile ayrılması, yol aydınlatmalarının güçlendirilmesi ve yürüyüş yollarının oluşturulması gibi tedbirler alınmasıdır.

Yukarıda belirtildiği üzere trafik güvenliği konusunda büyükşehir belediyelerine önemli görevler düşmektedir. Ancak ilçe belediyelerinin de hizmet performanslarının trafik güvenliği üzerinde etkisi büyüktür. Bu nedenle aşağıdaki görüşlerimiz her kademeden belediyeyi ilgilendirmektedir.

Son zamanlarda ülkemizde yaygınlaşan trafik kazaları ve bahsedilen istatistik değerler kaygı ve endişe yaratmaktadır. Bu vesile ile ülkemizdeki trafik kazalarının önlenmesi ile ilgili Vakıf görüşlerimizi bir kez daha hatırlatmak isteriz.

Karayolu trafiğinin daha güvenli hale gelebilmesi için trafik güvenliği konusunda yürütülen tüm hizmetlerin güvenli sistem yaklaşımı çerçevesinde, kurumsal sorumlulukların bilincinde, sürekli, düzenli, etkili ve uyum içerisinde sunulması esastır. Ülkede yaşayan herkes yaya, sürücü veya yolcu olarak trafik içinde yer almaktadır. Bu nedenle tüm bireylerin yaşama hakkı ve seyahat hürriyeti gibi temel hak ve özgürlüklerinin korunması amacıyla da çok boyutlu ve çok çeşitli tedbirler alınmalıdır.

• Temel Stratejiler
  • Trafik güvenliği alanında çalışan uzman personelin sayısı artırılması
  • Trafik güvenliğine ayrılan kaynaklar artırılması
  • Tüm karar alma süreçlerinde trafik güvenliği birinci öncelik olması
  • Yerel yönetimler trafik stratejisinde toplumsal farkındalığın artırılarak, mevcut sürücü ve yaya davranışlarının değiştirilmesi için kamuoyunda trafik kültürünün yaygınlaştırılmasına yönelik kampanyalar hayata geçirilmesi
  • Belediyelerin kendi sorumluluk alanları için trafik güvenliği stratejisi oluşturması, bu hedeflere ulaşılması amacıyla düzenli olarak ölçme ve değerlendirmelerin yapılması, yıllık performans izleme toplantılarının yapılarak izlenme ve değerlendirilme yapılması
• Bisiklet- Scooter
  • Bisiklet güvenliği için bisiklet yollarının yaygınlaştırılması
  • Scooter için yönetmelik çıkarılması (il bütününde veya ilçe içinde)
  • Yayalar, bisikletler için ayrı yolların yapılması ve scooterlerin bisiklet yolunu kullanmalarının sağlanması
• Kaldırım
  • Kentin önemli ve yaya yoğunluğu olan kaldırımlarında kaldırım hizmet düzeyi ölçülmesi ve hizmet düzeyinin yükseltilmesi ile ilgili tedbirler alınması
  • Çöp konteynırlarının kaldırımdan kaldırılması
  • Kaldırımı daraltan unsurların (aydınlatma direği, taksi kulübeleri, Kızılay giyim kutuları, pet şişe kumbaraları, çıtalı reklam ve ilan panoları vb.) yaya geçişini daraltmayacak, etkilemeyecek ve kent estetiğini bozmayacak şekilde konumlandırılması
  • Kaldırım yüzeylerinin geçiş güvenliğini etkileyen bölümlerinin düzeltilmesi, rutin bakımlarının yapılması
  • Yaya yolları ve bölgeleri arttırılması
  • Yaya öncelikli bölge uygulamalarının yaygınlaştırılması
• Yaya geçitleri
  • Trafik lamba sürelerinin yayaların en az bekleyecek şekilde düzenlenmesi
  • Yaya geçidi ve okul geçitlerinin yatay ve düşey işaretlerinin sürekli bakımları yapılması
  • Trafik güvenliği endişesi olan yerlerde yol kasis uygulamasına son verilmesi yerine trafik sakinleştirme uygulamalarına geçilmesi
  • Kontrolsüz kavşaklardaki yaya geçitlerinde, sürücülerin dikkatini çekecek gerekli yatay ve düşey görsel işaretlemeler yapılması,
  • Yayaların karşıdan karşıya geçişlerinde yaya geçitlerini kullanmalarına yönelik işaretleme etkinliğinin artırılması,
• Okul çevreleri
  • Bütün okullarda yaya geçidi çizgilerinin yenilenmesi ve düşey işaretlemeler gözden geçirilmesi, gerekli olanlar yenilenmesi
  • Okul çevrelerinde trafik sakinleştirme metotları uygulanması
  • Çocukların ve öğrencilerin okul ve oyun parkı gibi noktalara güvenli olarak yürüyerek veya bisikletle gidebilmeleri için “Güvenli Okul Yolu”, “Güvenli Park Yolu” gibi projelerbaşlatılarak çocukların ve öğrencilerin bu noktalara en güvenli şekilde ulaşımının teminedilmesi için projeleri geliştirilmesi
  • Yol çevresinin çocukların güvenliği düşünülerek inşa edilmesi, motorlu araç yolu, yaya yolu ve bisiklet yolları ayrılması, çocukların tehlikesizce oynayıp eğlenmeleri için yeterli park ve oyun sahalarının yapılması
  • Okul çevrelerinde yaşanan kazalara ilişkin risk analizlerinin yapılması, risk görülen yerlere ilave tedbirlerin planlanması, risk düzeyi yüksek çıkan okullar için alt veya üst geçit veya trafik sakinleştirme, okul kaldırımının düzenlenmesi hususları gözden geçirilmesi.
  • Okul ve çevresinde; hız kontrol elemanları, indirme bindirme cepleri, aydınlatma, okul önü bariyerleri, butonlu sinyalizasyon sistemleri vb. fiziki tedbirlerin kontrol edilerek eksiklik görülmesi halinde eksikliklerin giderilmesi
  • Okul Servis Belgesi verirken, her okul için ayrı ayrı olmak üzere servis araçlarının bekleme yerleri, indirme- bindirme cepleri hususları yazılı olarak belirlenmesi
• İncinebilir yol kullanıcıları
  • Hissedilir yüzeylerin gözden geçirilmesi ve güvenliği sağlayacak niteliğe getirilmesi
  • Engelli rampalarının her sokak başına ve standartlara uygun yapılması
  • Şehir içi yollarda yol hiyerarşisinin kurularak transit ve birinci derece yollar dışındaki sokaklarda hız sınırının düşürülmesi
  • İncinebilir yol kullanıcılarının korunması amacıyla trafik sakinleştirilme uygulamalarının yaygınlaştırılması
  • Engelliler için sinyalizasyon sisteminin sesli hale getirilmesi
• Toplu taşıma
  • Otobüs duraklarının yaya geçişini engellemeyecek şekilde konumlandırılması
  • Otobüs duraklarının temizliğinin yapılması
  • Araçların otobüs durakları içlerine park etmesinin önlenmesi
  • Toplu taşıma araçlarının belirlenmiş güzergâh ve duraklar dışında yolcu indirme ve bindirme yapmalarına izin verilmemesi
• Kara Noktalar;
  • İlgili kurumlar ile iş birliği yapılarak trafik kazaları açısından kara noktaların tespit edilmesi,
  • Bu noktalara ilişkin kazaların oluş nedenleri hakkında kapsamlı analiz yapılması
  • Bu noktalardaki yatay ve düşey işaretlerin etkin bir şekilde uygulanması,
  • İhtiyaç doyulması halinde gerekli mühendislik hizmetlerinin (elektronik sistemler, kavşak dizaynı, altyapı, trafik sakinleştirme teknikleri) yerine getirilmesi
• Peyzaj
  • Trafik levhaları ve sinyalizasyon ışıklarını kapatan ağaç dallarının görünürlüğü sağlayacak şekilde budanması yeni tasarım projelerinde bu unsur dikkate alınması.
  • Orta refüjde bitkilerin araç farlarını perdeleyecek boyda olmasının sağlanması
  • Refüj sulamalarında yol kenarına vidanjör getirme uygulamalarının sonlandırılması ve sulamanın diğer tekniklerle yapılması
  • Refüj sulaması esnasında suyun yola akmasının önlenmesi
  • Araçların kavşak ve sağa dönüşlerinde, görüş mesafesini etkileyecek yüksek boylu bitkiler kullanılmaması
  • Yayaların trafik gürültüsünden olumsuz etkilenmemesi için, kaldırım ve yol arasında ağaç ve çalılardan oluşan yeşil bant uygulanması
  • Yaya kaldırımında yol ile dinlenme alanlarında güvenli bir alan oluşturmak için bitki kabinleri oluşturulması
  • Yaya kaldırımlarındaki ağaçların yaya geçişlerini engellemeyecek şekilde bakımlarının yapılması
• Yol ve kavşak düzenlemesi
  • Keskin virajlarda hız sınırlarının düşürülmesi ve yol kullanıcılarının yeterli mesafeden hız sınırının düşürülmesi konusunda bilgilendirilmesi,
  • Tehlikeli yol kesimlerinde, kavşaklarda karşı yönden gelen trafiğin karşılaşma ihtimali olan yol kesimlerinde yeterli aydınlatmanın sağlanması,

Taceddin KINAY

TTGV Yönetim Kurulu Başkanı